Press Release
October 22, 2013

Privilege Speech of Senator Vicente C. Sotto III
Pilipinas vs Filipinas

Ginoong Pangulo.

     Las Islas Filipinas, o Filipinas - may letrang "F"- ang itinawag sa ating bansa ng mga Kastila. Ito ay bilang parangal sa kanilang haring Felipe Segundo na nanungkulan nang tayo'y kanilang sakupin. Ang unang tinukoy na mga Filipino ay mga kastilang ipinanganak dito sa ating bayan. Peninsulares ang mga ipinanganak sa Espanya. Tayo ay mga Indio.

     Lumipas ang higit tatlong daang taon. Nuong 1898, ang ating mga ninuno at bayani ay naghimagsik upang makamit ang kalayaan at kasarinlan. Sa mata ni Gat Andres Bonifacio ng Maynila, ang lupa ay Katagalugan. Sa mata ni Aguinaldo ng Kabite, tayo ay Pilipino; bansa ay Pilipinas.

    May mga mungkahi ngayon na bumalik tayo sa Filipinas at Filipino na kapwa may letrang "F". Kamakailan lamang, ang mga talumpati ng ating Pangulo sa wikang pambansa na gumamit ng Pilipinas at Pilipino, kapag nasalin na sa sulat, ay ginagawang Filipinas at Filipino ng isang sangay ng gobyerno.

     Matagal na nating tinatawag na Pilipinas ang ating bayan. Sa atin mismong pasaporte, Pilipinas ang nakalimbag. Sa ating mga salaping papel at barya ay may tatak -- Republika ng Pilipinas. Sa awit at sining, Pilipinas at Pilipino rin ang sinasambit, sa pangalan ng ating mga kagawaran at pambansang paaralan at pamantasan; sa ating mga aklat, dokumento at sa ating napakayamang mga akdang pampanitikan; at higit sa lahat, isang salitang buhay na buhay na dumadaloy sa ugat nating mga Pilipino.

     Sa pag-usad natin bilang isang bansang nakatayo na sa sariling mga paa, sa paglipas ng panahon ay nagkaroon na rin ng ebolusyon ang ating sariling wika at paraan ng pag-baybay ng mga salita. Maaaring Filipinas nga ang tawag noong ang bansa natin ay nasa ilalim ng pamumuno ng mga Kastila, at bagamat walang batas na nailabas ukol sa opisyal na katawagang "Pilipinas", malinaw naman sa pinakahuling Konstitusyon ng Pilipinas, na niratipikahan ng mga botanteng Pilipino sa pamamagitan ng plebisito noong 1987, na ang tawag sa ating bansa ay Philippines sa wikang Ingles at Pilipinas sa wikang Pilipino. Malinaw na may opisyal na mandato ng mga Pilipino ang mga katawagang ito. Sa madaling salita, ating-atin ang salitang Pilipinas, hindi mandato ng kahit anong bansa, kundi mandato ng mamamayang Pilipino.

     Ang mga salitang hiram, kapag pumasok sa ibang lipunan at kultura, ay nagbabagong anyo at tunog. Ang ventana ng kastila ay bintana sa atin. Ang gorang surefit sa ingles ay nagiging syorpet sa atin. Ang "como esta" sa kastila ay naging kumusta sa atin. Ang salitang bwisit ay nanggaling sa pagmumura ng mga Amerikano na "BS" at ang salitang hirit ay galing sa ingles na "hit it" na gamit sa larong black jack at lucky nine. Samantala, ang salitang bundok naman natin ay inampon at naging boondocks sa ingles.

     Ginawang katawa-tawa ni Rizal sa kaniyang aklat na "Noli Me Tangere" ang isang Donya Consolacion na hirap na hirap bumigkas ng Filipinas na tulad ng kastila. Siya'y pinagbuhatan ng kamay ng isang korporal ng gwardia sibil nang bigkasin niyang Pilipinas na may letrang "P" ang dapat ay Filipinas, na may letrang "F". Makikita sa pahina 257-258 ang mga sumusunod:

"The story goes that the day after her wedding, speaking with her husband, who was then a corporal, she had said "Pilipinas." The corporal felt it was his duty to correct her and said, slapping her upside the head, "Say 'Filipinas,' woman! Don't be so stupid. Don't you know that the name of your idiotic country comes from Filipe?" The woman, who had long dreamed of her honeymoon, wanted to obey and said, "Felepinas". It seemed to the corporal she was catching on, so he increased the head slaps and scolded her, "Women, can't you pronounce "Felipe." Don't forget that the kind Don Felipe ... the Fifth ... Say 'Felipe,'and then add 'nas,' which means 'island of indios' in Latin, and then you have the name of your idiotic country."

     Wala na pong mga gwardia sibil ngayon. Hindi dapat ikahiya na tawagin natin ang ating bansa -- Pilipinas.

     Sa taong darating, bandang Agosto, ay lalahok ang ating koponan sa basketbol sa FIBA World Basketball Championship na gaganapin sa Espanya.

     Ano ang ibuburda sa uniporme ng ating mga manlalaro sa Espanya na pangalan ng ating bansa? Iyon bang bansag nila sa atin ng higit tatlong daang taon? O ang tawag natin sa ating sarili.

    Tinawag ng Portuges ang Isla sa itaas ng Batanes na Formosa, tinawag ng mga taga-roon ang kanilang bansa bilang Taiwan. Ang tinatawag nating Germany, kung tawagin nila ang kanilang sarili ay Deutschland. Ang Burma, Myanmar sa tagaroon, ang Cambodia, Kampuchea sa tagaroon. At tayo, walang pagbabago? Kahit isang letra man lamang? Alalahanin natin ang kahalintulad ng mga taong di marunong magmahal sa sariling wika.

     Ito ang dahilan kung bakit ako ay nagpanukala ng isang batas upang matapos na ang usaping ito at mabigyan natin ng pagkakataon ang Senado na marinig ang magkabilang panig. Mga kabansa, tayo'y mga Pilipino, at ang ating bansa ay Pilipinas. Iburda na ang Pilipinas sa uniporme ng ating mga manlalaro na patungong Espanya.

     Sugod mga kapatid. Sugod Pilipinas!

     Maraming Salamat po.

News Latest News Feed