Cayetano: 'Anti-Corruption Campaign will be adversely
affected if DOJ-Comelec case is found weak'

Reporter: What's your take on GMA being granted bail?

ASC: A lot of people were not surprised because there's only one reason why a person who is accused of a crime that carries a capital punishment of reclusion perpetua or life imprisonment, or higher, to be granted bail. That is if the evidence of guilt is not strong. In other words, it's weak. Part of the decision read:

Thus, from the evidence so far presented before it, the court is convinced that the prosecution was able to prove with sufficient evidence the active participation of accused Lintang Bedol during the 2007 elections.

Doon sa bababa...

The prosecution was likewise able to establish strong evidence of guilt on the part of the accused Ampatuan Sr...

Pero pagdating po kay GMA...

The court, on the other hand, believes that the prosecution failed to establish with the required quantum of proof that conspiracy exist on the part of accused Arroyo. The only evidence that was presented by the prosecution that will link accused Arroyo to the alleged conspiracy is the testimony of Engineer Nori Unas whose credibility is seen by the court be tainted with doubt.

Unsupported by other evidence to corroborate such testimony, that sin could not be given such weight and probative value that will be sufficient to establish a strong evidence of guilt on the part of accused Arroyo.

Nasabi ko kahapoon na kumbaga sa isang tao, ang kaso na ito ay nasa ICU o naghihingalo. Bakit po?

Hindi pa patay ito dahil mayroon pang trial. Meaning may oportunidad pa ang prosecution na ibigay o iprisinta lahat ng evidence. All the evidence can still be presented. They're not limited, Comelec and DOJ, are not limited on the number of witnesses, what kind of evidence that they want to present.

I mean, the whole nation watched the impeachment proceeding. Nakita naman ninyo kung paano magpresent ng ebidensya. Ang sinasabi ko, from the start, 'yung case build-up ba ay ginawa nang husto ng Comelec at ng DOJ? Kasi 'yung imbestigasyon ay napakaimportante dito.

('DOJ-Comelec should strengthen case')

The Comelec promised us that they will investigate the 2004 and 2007 election. Then they made a joint panel with the DOJ. First 'yan. Bakit?

In the old law, it is only the Comelec that can prosecute election cases. I was the one who proposed in 2007 the change na isama ang DOJ because in my personal experience, kapag may taga-Comelec na kasama sa sindikato o boss ng gumawa ng masama sa Comelec, hindi na mapo-prosecute 'yon dahil poprotektahan niya ang tao niya.

Meaning, if a commissioner or director tells someone in the field, "Do this," may protection na. But at least if you can go to DOJ, it can also prosecute. The problem now with a joint prosecution panel ay 'yung ownership. Sino ba ang accountable?

Katulad ngayon na sinasabing mahina ang evidence, sinasabi lang ng DOJ at ng Comelec na malakas. Eh judge na ang nagsabing mahina. Lahat naman ng prosecutor magsasabi na malakas ang kaso nila. Pero kaya nga ang tawag sa judge ay judge. Dahil siya ang maghuhusga kung malakas o hindi.

('Imbestigahan ang mga galamay para mahuli ang ulo ng krimen')

Ang problema, hindi nila tinuloy ang imbestigasyon doon sa mga galamay. Hindi ba, that's the difference between the mastermind. They are alleging that GMA was a mastermind at may conspiracy. Napakahirap talaga patunayan ang conspiracy at pagiging mastermind.

That's why in organized crimes katulad sa US at Europe, o kaya halimbawa sa mafia, ano ang ginagawa nila? Kinakasuhan ang mga galamay sa ilalim, kine-case build-up ito tapos magkakaroon ng direct link at 'yon ang kakanta kung ano ang inutos sa kanila.

Imposible naman na sa laki ng dayaan noong 2007, doon na lang sa mga lugar na nadaya si Koko Pimentel o doon na lamang sa ARMM, nakita naman ninyo ang witness noong hearing ni Sen. Koko na 'yung mga BOC hindi makasagot kung bakit kitang-kita na sa papel na nagka-dayaan, tinuloy pa din nila ang canvassing.

("Admin's Anti-Graft move will be severely affected if DOJ-Comelec case is found weak") Ang advice ko sa Comelec at DOJ, sige mag-file kayo ng Motion for Reconsideration. Sige, sabihin ninyo na malakas ang ebidensya, build up the case. But I think the administration should see na kapag pinabayaan nila ito, ang kaso na ito, ang anti-graft move nila ay severely affected.

Ang mahirap kasi, hindi sila naglagay ng ibang paraan.

Halimbawa, yung Truth Commission hindi natuloy. 'Yung FOI Bill hindi pa napapasa. That's why we were hoping na nabanggit din ito sa SONA.

Institutionally or process wise, wala pang sistema for graft and corruption sa ating bansa, maliban sa mga lumang batas that have showed to be a failure.

Ang nagiging show window o nagiging centerpiece ng gobyerno na ito, 'yung mga kasong katulad nito laban kay former president Arroyo, o 'yung mga kaso laban kay CJ Corona. Pero kung pati 'yon magfe-fail, lalakas nanaman ang loob ng mga corrupt.

Kaya ang advice ko ay dalawa: ayusin nila ang investigation at case build-up, isama 'yung mga Garci Boys noong 2004 at ang mga gumalaw din noong 2007 elections.

Ang problema, ang tatamaan nito ay mga taga-Comelec. In fact, may mga hanggang ngayon na sa Comelec na-involve na dati, na-promote pa. May Commissioner diyan na nandoon siya noong 2007 elections na nabalot din ng kontrobersya.

The DOJ may have to take over completely or Chairman Brillantes has to have a special, untouchable team.

Anyway, nandito na tayo ngayon. But definitely, the administration cannot afford to allow the former president to get off dahil kulang ang ebidensya.

That would be an injustuice sa lahat ng inapi, na-harass, may mga pinatay pa because of these two elections.

Reporter: Are you saying that there was something wrong doon sa naging strategy sa pag-file ng kaso? Sabi nga ninyo dapat nag-focus muna doon sa mga galamay, nagkaroon ng case build up bago naghain ng kaso.

ASC: Mahirap naman magsalita on hindsight dahil nagmamadali talaga sila doon dahil kailangan nila i-file ang kaso. What I'm saying is, hindi ba, si Dir. Rafanan nagtuturo na nga ng ibang mga director, siya pa ang natanggal sa investigating committee.

And then afterwards, they kept on announcing na hindi pa tapos ang imbestigasyon. Inuna lang nila si dating Gov. Ampatuan, Lintang Bedol at Pres. Arroyo. Pero may mg kasunod pa silang kakasuhan kasi hindi naman pwede mandaya ang tatlong ito nang wala namang ginamit sa ilalim kumbaga to pull the trigger.

'Yung mga sinasabi nilang kinasuhan ngayon, ito 'yung mga nag-plano. Pero may mga tao sa ilalim na sila ang gumawa.

Katulad kay Lintang Bedol. Sabi niya willing siya mag-testify at magturo, pero bakit hindi siya ginagamit na state witness at hanggang ngayon siya ang nakakulong at kinakasuhan?

Makikita mo, there's something wrong in the way that the case is proceeding. Ang nangyayari, imbes na lumalakas ang kaso, humihina.

Reporter: Isn't it too late?

ASC: It's not too late. And the court spokesman herself said this is only the hearing for the bail. There are cases, and there were cases in the past where sinabi na ang evidence of guilt is not strong insofar as the bail is concerned, but then, nag-step up ang prosecutors at pinakita ang evidence, at na-convict 'yung akusado.

Reporter: Comelec said they will file an MR, ano ang chance na ma-reverse ang decision ng Pasay-RTC?

ASC: There's always a 50-50 percent chance, but they will have to show the judge something that he did not see the first time around. Kung ire-reiterate lang nila ang mga dating sinabi, klarong klaro na dito ang appreciation sa mga 'yon. Hindi naman pwedeng sabihin na lang ng judge na bigla na lang magiging credible sa kanya Si Engr. Unas. Kasi sinabi na niya dito na walang corroboration at duda siya sa credibility.

Maybe they can present other witnesses. I don't know exactly the procedure at this stage of it, but mayroon ibang mga kaso na hinaharap ang dating pangulo.

Kasi, dapat natin ma-realize na parang 'yung mga organized crimes sa abroad.

Ang pagkulong in this case is more like a preventive suspension is the sense na kaya mo pine-preventively suspend ang isang empleyado ay hindi para siya ay parusahan. Kasi hindi pa naman siya guilty. Pero para hindi niya magamit ang pwesto niya.

Itong mga non-bailable crimes, precisely why they hold you, para limitado ang galaw mo. Sa abroad, if-freeze pa nga ang assets mo.

Sa ating bansa, the higher you get, the more money you get, the more untouchable you become.

Being out on bail gives her so much freedom to be able to move. Marami na nagsabi dati na na-harass sila. Madami nagsabi na may na-kidnap. I'm not pointing fingers right now, pero kung ikaw ang witness, 'yung inaakusahan mo, biglang nakawala, gaganahan ka ba mag-witness, o lalo kang mawawalan ng loob na mag-witness?

I'm just saying the whole situation is going from bad to worse.

Reporter: Ang impression na ang grant na makapag-post ng bail, preview na towards dismissal of the case.

ASC: Kung hindi magbabago, doon na papunta.

If the DOJ and Comelec takes the same direction and insist na strong ang case nila by just presenting Engr. Unas, it doesn't take a rocket scientist to see based on this resolution na papunta sa dismissal ng case. And remember, sa ating bansa, you cannot try the same person for the same crime twice. May double jeopardy. So we have to be very careful with this kasi baka imbes na ma-prosecute nang husto, magkaroon pa ng immunity via a double jeopardy ang dating pangulo.

Remember, sa 2004 walang electoral sabotage doon. Kaya iba pa ang ikakaso mo sa 2004 election. That's why importante ang 2007 dahil non-bailable at may bagong crime sa 2007 na electoral sabotage.

Reporter: Can we say na naka-score nang malaki ang Arroyo Camp and that this is a big blow to the Anticorruption campaign of the administration?

ASC: I'd say it's a temporary blow in the sense that mapapakita natin na hindi sapat na nakasuhan ang isang tao. You have to be diligent at hindi mo pwedeng tigilan ang kaso. You have to continue to study, research, and investigate. It's a lesson for those in government.

It's also a point for democracy. Kasi kung dictatorship ito o hindi tayo sumusunod sa rule of law, napakadali nito. Dahil hindi mo na lilitisin. Ikukulong mo na lang. I wouldn't say that the victory is one-sided at nasa side lang ni dating pangulong Arroyo.

What I'm saying is that obligasyon ng gobyerno ito. In the same manner that the Arroyo government came into power, makikita mo, pati mga private lawyers at NGO at civil society, nagtulong-tulong para i-prosecute ang dating pangulong Erap.

Pero ngayon hindi naman humingi ng tulong ang Comleec at DOJ. Paulit-ulit pa nga ang Comelec na "Kami na ang mag-iimbestiga at kami na ang bahala dito." Tapos ngayon, lalabas na kulang pa ng witness.

That's what I'm saying. Parang state of the nation 'yan. Sabihin mo na kung ano ang problema para mapagtulong-tulungan. Kasi napakarami na ng nasaktan at natamaan. Lahat ng bumoto para kay Pres. Aquino, kay Sen. Lacson, sa akin, kay Koko, at ibang local positions na hindi binilang ang boto, complainant dito at nasaktan dito. Pwera pa 'yung napatay, nakidnap, na-harass.

Kung gusto ninyo na ang 2013 at 2016 elections in the future ay maging tahimik at credible, ipakita natin na ikukulong natin, hindi lang masterminds, pero pati mga nagpapagamit sa Comelec at ibang ahensya. Pero so far, parang wala kasi nga 'yung mga Barci boys hindi lang hindi nakasuhan, na-promote pa.

Reporter: Sa joint panel, mahirap magturo kung sino ang nagkamali. Sino ang dapat na ma-hold accountable for this?

ASC: Doon sa pagko-conduct ng additional investigation at ituloy ang imbestigasyon, kaya ko nasasabi na kulang, kasi may sarili kaming imbestigasyon dito sa Senado. And just by calling witnesses and grilling them, nakikita natin na whether by negligence o mayroon talagang ginawa covertly, may mga involved sa 2007 election na na-promote pa sa Comelec.

Ang point ko, bakit itong joint group of prosecutors, whether sa Comelec side o DOJ, have we heard anything from them after na-file ang kaso?

For all I know, baka mayroon, pero wala akong narinig. Hindi natin nakikita. Wala naman din silang kinasuhan afterwards. And how long has it been?

It's been 2 years since the 2010 election. It's been 5 years since the 2007 elections, and 8 years since the 2004 elections. Every single day na tumatagal ang imbestigasyon, nawawala ang ebidensya, nawawala ang trail, dumadagdag ang padrino ng mga involved dito,

I don't mean to just point fingers and say na DOJ o Comelec pero sila kasi ang nag-imbestiga, at empleyado ng Comelec ang mga involved.

Sana kung naka-freeze o nasa freezer 'yung ibang mga Garci boys, pwedeng sabihin na hindi sila makahanap ng ebidensya, pero at the same time, may action sila.

Pero ang nangyari, na-promote pa ang marami at nakita niyo naman 'yung isang director na narito sa hearing dito, hindi niya masagot kung bakit tinuloy ang canvassing, bakit mali ang binibilang nila, pero ang sabi niya walang ibang nag-a-apply kaya na-promote siyang director.

My point is 'wag nating sabihin that Comelec did a good job in promoting him or in allowing him. Obviously, he has something to do with the 2007 election. Whether by negligence o may maituturo siya. Pero ano ang incentive niya magturo ngayon, eh hindi naman siya nakasuhan, na-promote pa siya. Eh di ang incentive niya ay tumahimik.

Reporter: From the start, ganito na ang impression ninyo, kumbaga, nakita ninyong mangyayari ito?

ASC: Ganito 'yung naiisip ko pero I was hoping na mas malalim ang ebidenya. Katulad kay Engr. Unas, kapagg sinabi mo kasing i-12-0 natin sila, hindi sapat 'yon. Kasi lahat ng tao kapag nangangampanya, sinasabi mo 6-0, 8-0, 12-0. Normal 'yon. Nangangampanya ka nga sinasabi mo sa stage 'yan na sana 12-0. It has to be more than that. According to Engr. Unas, mayroon naman more than that, na parang yayariin or something. Pero kung ikaw naman 'yung judge, former president ang inakusahan, will you convict someone or will that statement be strong enough nang walang mga ibang ebidensya, o hindi pa tinuturo saan eksakto nangyari ang dayaan, paano, at ano 'yung conspiracy? Ano ang theory?

Everyone who is prosecuting anyone may theory 'yan. Nakita ninyo ang impeachment ni dating presidente Estrada at 'yung kaso niya dati. May theory sila kung sino, saan, at bakit. Saan napunta ang pera, lahat. Whether you believe it or not, may case build-up 'yan at may theory. Tapos ibebenta mo ang theory na yan sa judge.