TRANSCRIPT OF SENATOR JINGGOY ESTRADA ON VETERANS EQUITY BILL AND POLL AUTOMATION

SJEE: MAGANDANG HAPON MGA KABABAYAN SAAN MAN KAYO NAROON SA LUZON, VISAYAS AT MINDANAO.... SA MGA NANONOOD SA TELEBISYON, MGA NAKIKINIG VIA THE INTERNET.../ MAGANDANG HAPON PO SA INYONG LAHAT.

LAKAY DEO: WELCOME MULI SENATOR JINGGOY... MUKHANG PUMPAYAT KAYO . BAKA MAGING SELOSA BIGLA SI MADAM PRECY AT MAS DUMAMING MGA CHICHING ANG MAGKA-CRUSH SA INYO NGAYON NYAN HA SENADOR?

SJEE: HINDI KASI NAOSPITAL AKO, KULANG-KULANG ISANG BUWAN..../ 25 DAYS TO BE EXACT. PABALIK-BALIK SA LOOB NG ISANG BUWAN.... AT NGKAROON AKO NG MATINDING INFECTION SA AKING KATAWAN HALOS ARAW-ARAW NILALAGNAT AKO ..../ UMAABOT NG 29 AT NAGCHI-CHILL AKO..../ KAYA MEDYO MAHINA PA ANG AKING KATAWAN.

DEO: BIBIGYAN KITANG CENTRUM, PARA LUMAKAS LAKAS ANG KATAWAN MO MR. SENATOR..../ BAKA KULANG YAN SA KAUNTING JOGGING LANG YAN

SJEE: OO NGA EH DEO: PERO ALAM NIYO SENATOR ITONG NAKALIPAS NA ILANG ARAW.../ NAKU ANG DAMING MGA NANGYARI, ANG DAMING MGA ISSUES SENATOR JINGGOY.

SJEE: OO NGA LAKAY DEO... ILANG SA MGA ITO AY:

1. VETERANS EQUITY BILL NA INAPRUBAHAN NG KONGRESSO SA ESTADOS UNIDOS AT PINIRMAHAN NI BAGONG U-S PRESIDENT BARRACK OBAMA

2. POLL AUTOMATION SA 20-10 KASI LESS THAN 14 MONTHS NA LANG, ELEKSIYON NA NAMAN.

DEO: PERO ALAM KO SENATOR YUNG REPORT NG REPORTER NAMIN KANINA, ANG SABI DAW NG COMELEC, HINDI DAW SILA UMAASANG MAIHAHABOL ANG AUTOMATION SA ELECTION..../ ABA, MAMAYA MATANONG NGA SA MAGIGING BISITA NATIN.

SJEE: YUN ANG MABIGAT.

DEO: SIMULAN MUNA NATIN SA VETERANS EQUITY BILL NG ATING MGA WORLD WAR II VETERANS MR. SENATOR SIR.

SJEE; OKAY, NABASA KO KASI LAKAY KAMAKAILAN NA SINABI NI PHILIPPINE VETERANS AFFAIRS OFFICE ADMINISTRATOR AT DEFENSE UNDERSECRETARY ERNESTO CAROLINA NA TANGING ANG MGA BUHAY NA BETE...RANONG PILIPINO LANG ANG MASASAKOP NG VETERANS EQUITY BILL KUNG SAAN MABIBIGYAN NG LUMPSUM MONEY ANG MGA ITO AT HINDI NA ISASAMA ANG MGA PATAY NANG BETERANO NG WORLD WAR II..../ ITO ANIYA AY MATAPOS NA APRUBAHAN NG KONGRESO NG ESTADOS UNIDOS ANG NASABING BATAS KUNG SAAN ANG MGA FILIPINO VETERANS NAMAN NA NASA BANSA AY MABIBIGYAN NG $9,000 LUMP SUM BENEFIT HABANG ANG MGA BETERANONG PINOY NA NAGING US CITIZENS AY TATANGGAP NG $15,000..../

DEO: EH ALAM MO SENATOR MUKHANG HINDI ATA PAREHAS ANG LABAN DITO HA..../ AT ALAM MO SENATOR, SABI NGA SA, IKA SA INGLES LONG OVERDUE NA YAN..../ EH BAKIT KASI KINA-KAILANGAN PA IPAMPALIMOS ANG BENEPISYO NAMAN NG ATING BETERANO EH TALAGA NAMANG SILA PO AY LUMABAN SA GIYERA, KASAMA MGA AMERIKANO....AYAN..../ LABAN SA HAPON.../MGA HAPON, EH MALUNGKOT AT SIGURADONG DISMAYADO ANG MGA BIYUDA NGAYON NG MGA BETERANO. NAMAYAPA NA NGA ANG KANILANG MGA MISTER AYAN, PAGKATAPOS EH WALA PA SILANG MATATANGGAP NA BENEPISYO...../ SAMANTALA ANG MAKIKINABANG LAMANG AY YUNG MGA MIYEMBRO NG USAFFE..../ PHILIPPINE SCOUT, COMMONWEALTH ARMY AT IBA PANG NIREREKOGNISANG GUERILLA GROUPS NOONG WORLD WAR II.

SJEE: ALAM MO NGA LAKAY PINAG-UUSAPAN NAMIN SA SENADO ANG AVERGARE NA NAMATAY NA BETERANO KADA BUWAN, LIMANG-DAAN.

DEO: WOW, TALAGA

SJEE: LIMANG DAAN BETERANO ANG NAMAMATAY BUWAN BUWAN DITO SA ATIN SA ATING BANSA..../ KAYA MEDYO NAKAKALUNGKOT NGA ISIPIN.... PERO PARA SA KARAGDAGANG DETALYE TUNGKOL DIYAN, LAKAY AY NASA LINYA SI DEFENSE UNDERSECRETARY ERNESTO CAROLINA AT PATI NA RIN SI MR. JOHN SKELLEY PINUNO NG US EMBASSY VETERANS AFFAIRS NA NAKAKA-ALAM SA ISYU.... MAGANDANG HAPON USEC CAROLINA AND GOOD AFTERNOON TO YOU MR. SKELLEY...

USEC: MAGANDANG HAPON PO SENADOR.

DEO: AHUH, AT MR. SKELLEY, ARE YOU THERE SIR? SI MR. UNDERSECRETARY CAROLINA MUNA MR. SENATOR..../ MATANONG NGA NATIN KUNG..... MR. UNDERSECRETARY SIR..../ KAW NA KAYA MAGTANONG MR. SENATOR.... SIR.

SJEE: O SIGE, GOOD AFTERNOON PO UNDERSECRETARY, USEC.

USEC: GOOD AFTERNOON SENATOR AT PATI SA ATING MGA KABABAYAN. MAGANDANG HAPON PO SA INYONG LAHAT.

SJEE: MAGANDANG HAPON DIN PO. USEC, SA PAGSASABATAS NG ECONOMIC STIMULUS PACKAGE NG GOBYERNO NG ESTADOS UNIDOS PARA MAPALAKAS ANG EKONOMIYA NG MGA AMERIKANO. KABILANG SA MABIBIYAAAN AY ANG MGA BETERANONG PINOY NA LUMABAN SA SECOND WORLD WAR... HINDI HO BA HULI NA ITO?

USEC: EH , MASYADO NGA PONG NATAGALAN..../ MORE THAN 50 YEARS IPINAGLABAN PERO ANG SINASABI NG ATING MGA BUHAY PA NA BETERANO.../ EH BETTER LATE, THAN NEVER..../ KAYA NAGPAPASALAMAT NA RIN HO TAYO DAHIL ITONG MAY CRISIS, AY IPINASA YUNG, ISINALI, IKA NGA HO KASI KUNG STAND ALONE BILL MAHIRAP I PASS THROUGH EH NAKASAMA DOON SA STIMULUS BILL..../ AT NGAYON NGA PO MADAMING NAGPUNTANG MGA BETERANO DITO SA PVAO.../ AT DALAWANG ARAW NA PO NAG-PA-PROCESS ANG ATING USVA.

SJEE: SA LISTAHAN NG INYONG TANGGAPAN.../ ILAN HO BANG MGA BETERANONG PINOY ANG MABIBIYAYAAN DITO?

USEC: ANG BILANG PO SENATOR AY MGA 18 THOUSAND PA PO ANG BUHAY..../ PERO, IN CONNECTION, DUN PO SA TANONG NIYO KANINA NOON BAGO NAGKAROON NG RESCISSION ACT YUNG US CONGRESS, MAHIGIT 200,000 PO YAN AT ANG ESTIMATE YUN NGA 18 THOUSAND LANG ANG BUHAY. 6,000 NIYAN AY NANINIRAHAN SA ESTADOS UNIDOS, AT MGA 12,000 AY ANDITO SA PILIPINAS.

SJEE: AS SO YUNG 12,000 NA BETERANO DITO SA PILIPINAS AY MAKAKATANGGAP LANG PO NG $9,000 . GANOON PO BA IYON?

USEC: AH.. ANG ACCURATE STATEMENT PO DIYAN MR. SENATOR, PAG US CITIZEN KA 15,000 KAHIT ANDITO KA SA PILIPINAS..../ BASTA US CITIZEN KA..../ SO YUN

SJEE: USEC, KASI YUNG PINAG-USAPAN NAMIN NILA SENATOR BIAZON ITO SA SENADO, TOTOO BA YUNG KANIYANG STATISTICS NA 500 ANG MGA BETERANONG NAMAMATAY BUWAN BUWAN?

USEC: TOTOO PO IYAN, PERO BASE PO IYAN SA MGA WORLD WAR II VETERANS DITO SA ATIN SA PVAO SA PILIPINAS..../ YUNG PORTION NG 500 NA YAN NA KASAMA SA BENEFICIARY NG LUMP SUM MGA 300 A MONTH..../ KASI MADAMING WORLD WAR II VETERANS NA HINDI NAMAN KASAMA DIYAN SA MABIBIYAYAAN NITONG LUMP SUM BENEFITS..../ ANG KASALI LANG PO DIYAN AY YUNG MGA TINATAWAG NA USAFFE, PHILIPPINE SCOUT, AT SAKA YUNG MGA TINATAWAG NA RECOGNIZED GUERILLAS NA NAKASAMA DOON SA REVISED RECONSTRUCTIVE GUERILLA ROSTER OF 1948...SENADOR..../ YUN ANG ISASAMA KO YUN SA LISTAHAN NA YUN, YUN PO ANG PINO-PROCESS NG USVA. YUN PO ANG MAKAKATANGGAP NG $9,000 O $15,000 DOLLARS DEPENDE SA INYONG CITIZENSHIP.

SJEE: EH BAKIT PO MAGKAIBANG COMPENSATION YUN ANDITONG BETERANO AY MAKAKATANGGAP LAMANG NG 9,000 DOLLARS..../ SAMANTALANG YUNG MGA NASA STATES AY 15,000 THOUSAND DOLLARS....? DAHIL BA SILA AY US CITIZENS GANOON HO BA IYON?

USEC: ACTUALLY PO YUNG MGA US CITIZENS KAHIT NASAAN SILA, KAHIT ANDITO SILA SA PILIPINAS 15,000 DOLLARS PA RIN ANG MATATANGGAP NILA. PALAGAY KO YUNG KASI IBA PA YUNG SA ATIN NA 9,000...

SJEE: EH BAKIT PO MAY DISCRIMINATION EH PARE-PAREHO NAMAN NA SILA LUMABAN..../ PORKET BA US CITIZENS EH?

USEC: IT HAS SOMETHING TO DO WITH YUNG KASI SA ATIN NETO NA YUNG 9,000 DOLLARS..../ PESOS NA IBIBIGAY YUN...../ EH DI MGA 45O THOUSAND..../ WALANG MGA TAX YUN. YUNG SA AMERIKANO KASI..../ IT HAS SOMETHING TO DO WITH THEIR STANDARD OF LIVING.... KAYA...

SJEE: SA TAGAL NILANG HINDI NAKAKATANGGAP NG BENEPISYO, 9,000 DOLLARS LANG, O 15,000 DOLLARS LANG..../ SA TAGAL, YUNG MGA IBA NAMATAY NA, KAWAWA NAMAN. PAANO NAMAN YUNG PAMILYA NUNG IBA?

USEC: PERO ANG TOTOO NUN SENATOR, LAHAT NG ITO. DAHIL ALAM DIN NATIN YAN, HINDI NAMAN PO PINABAYAAN NG PHILIPPINE GOVERNMENT. TUMTANGGAP PO SA ATIN YAN..../ YUNG SA PVAO, MERON SILANG TINATANGGAP..../ KAYA , YUNG MGA BETERANO NA YAN..../ YUNG MAKAKATANGGAP NG LUMP SUM MGA BETERANO RIN NATIN DITO..../ AT NUNG LAST YEAR KUNG NATATANDAAN PO NINYO, NAGPASA TAYO NG BATAS.... KASAMA KO PO ANG SENADO NOON. ALLOWING THEM TO RECEIVE SIMULTANEOUSLY BOTH BENEFITS...../ KASI PO DATI YUNG OLD NA LAW, PAG TUMANGGAP KA NA SA US, HIHINTO YUNG TINATANGGAP MO DITTO SA PILIPINAS...../ SO LAST YEAR PO NI REPEAL NATIN, NI REPEAL NINYO..../ NG ATING MGA MAMBABATAS...../ KAYA ANG MGA BETERANO AY MAKAKATANGGAP NA NG SABAY...../ YUNG ETONG MAKAKATANGGAP NG LUMP SUM, TULOY-TULOY PA RIN YUNG DATI NILANG TINATANGGAP NA BIYAYA O BENEPISYO SA ATING PAMAHALAAN.

DEO: OKAY USEC CAROLINA SIR, MARAMING SALAMAT SA INYONG PALIWANAG. MAGANDANG HAPON PO.

USEC: MARAMING SALAMAT PO AT MAGANDANG HAPON SA ATIN MGA KABABABAYAN.

SJEE: THANK YOU PO. AT NASA LINYA NA ATA SI MR. SKELLEY.

DEO: CHIEF NG US EMBASSY VETERANS AFFAIRS OFFICE.

SJEE: YES

DEO: BAKA MAUBUSAN TAYO NG INGLES SENATOR.

SJEE: MR SKELLEY, GOOD AFTERNOON

MR. SKELLEY: GOOD AFTERNOON.

SJEE: LAKAY , IKAW NA BA MAG-INGLES O AKO?

DEO: PASAKALYE LANG AKO MR. SENATOR. MR. SKELLEY, THIS IS DEO MACALMA SIR AND OUR FIRST QUESTION IS HOW CAN THE VETERANS, HOW CAN THEY CLAIM THEIR BENEFITS? CAN YOU MENSION OR CAN YOU TELL THE PROCEDURE SIR.

SKELLEY: OF COURSE, LET ME SAY THANK YOU FOR INVITING ME THIS AFTERNOON AND GIVING ME A CHANCE TO SPEAK WITH YOU AND IN APOLOGIZE IF MY TAGALOG IS A BIT RUSTY..../ SO THANK YOU FOR YOUR INDULGENCE IN SPEAKING TO ME IN MY NATIVE TONGUE AND TO GET RIGHT TO YOUR QUESTION. HOW CAN THE VETERANS APPLY FOR THEIR BENEFITS? WE ARE CURRENTLY RECEIVING APPLICATIONS AT OUR MAIN OFFICE HERE AT THE US EMBASSY IN MANILA AS WELL AS THE PHILIPPINE AFFAIRS OFFICE AT CAMP AGUINALDO AT THIS POINT WE ARE ALSO ACCEPTING CLAIMS AT THE VETERANS MEMORIAL MEDICAL CENTER IN QUEZON CITY. BEGINNING NEXT WEEK WE WILL HAVE OUR REPRESENTATIVES FROM MY OFFICE AT 14 LOCATIONS THROUGHOUT THE PHILIPPINES AND THOSE LOCATIONS ARE PHILIPPINE VETERANS AFFAIRS FIELD OFFICES..../ THE ACTUAL LOCATION AND SCHEDULED DATES AND TIMES ARE ALL AVAILABLE AT THE US EMBASSY WEBSITE AT MANILA.USEMBASSY.GOV

SJEE: THANK YOU VERY MUCH MR. SKELLEY. MR. SKELLEY, IT IS REPORTED THAT ONLY SURVIVING WORLD WAR II VETERANS ARE ELIGIBLE IN GETTING THESE BENEFITS. WHAT ASSISTANCE CAN THE US GOVERNMENT EXTEND TO THE FAMILIES OR IMMEDIATE FAMILES WHO PAST AWAY?

SKELLEY: WELL, RIGHT NOW OUR FOCUS IS TO MAKE SURE THAT ALL THE ELIGIBLE VETERANS RECEIVED THE BENEFITS TIMELY AND MOST OF ALL, MAKE SURE THAT THEY FILE THEIR CLAIM WITH US AS SOON AS POSSIBLE. THAT'S WHY AS SOON AS THE LAW SIGNED BY OUR PRESIDENT , WE WERE READY TO IMPLEMENT THIS NEW BENEFIT BY HAVING OUR TEAMS AVAILABLE TO ACCEPT CLAIMS. SO AT THE MOMENT WE ARE FOCUS AND REALLY ON MAKING SURE THAT OUR ELDERLY WORLD WAR II VETERANS SEE US , AS SOON AS POSSIBLE. AND WE WANT TO ENSURE THAT THEY RECEIVED THOSE BENEFITS THAT THEY'VE EARNED TO THEIR HEROISM.

DEO: AND UHMM ANOTHER QUESTION MR. SKELLEY. CAN YOU SPEAK IN TAGALOG SIR? CAN WE TRY YOUR TAGALOG?

SKELLEY: I HAVE TO SAY NOT VERY WELL

DEO: KONTI LANG MR. SKELLEY?

SKELLEY: KONTI LANG.

DEO: MY QUESTION MR . SKELLEY IS THAT HOW IS IT THAT THE BENEFITS OF THE VETERANS , THERE IS A DISPARITY BETWEEN FILIPINO VETERANS AND THOSE FILIPINO PHIL AMERICANS VETERANS SIR. HOW COME THERE IS A DISPARITY THAT THE FILIPINOS CAN ONLY GET 9,000 DOLLARS AND THE US CITIZENS WILL GET 15,000 DOLLARS.

SKELLEY: WELL THAT IS CORRECT . THE LAW DOES STATE THAT US CITIZENS WILL RECEIVED 15,000 DOLLARS AND NON US CITIZENS WILL RECEIVE 9,000 DOLLARS. VERY SIMILAR TO YOUR SYSTEM OF GOVERNMENT HERE. MY AGENCY IS RESPONSIBLE FOR IMPLEMENTING THE LAWS THAT OUR CONGRESS PASSES... IN THE LAW OUR CONGRESS DECIDE ON THOSE AMOUNTS SO WE ARE FOCUSING ON IMPLEMENTING THE LAW THAT WAS PROVIDED TO US.

DEO: I SEE, SO BAKIT GANUN MR SKELLEY? WHY?

SKELLEY: I CAN'T SPEAK TO THE MOTIVES OF WHY OUR US CONGRESS SET THOSE AMOUNTS. BUT I WOULD LIKE TO ADD THAT IT MAY NOT BE KNOWN BY MANY OF YOUR AUDIENCE THAT ON A MONTHLY BASIS, MY OFFICE THUS PAY OUT MILLIONS OF US DOLLARS IN BENEFITS TO FILIPINO WORLD WAR II VETERANS AND THEIR DEPENDENCE. THEIR WIDOWS AND THEIR CHILDREN. AS A MATTER OF FACT , WE PAY OUT OVER 8 MILLION DOLLARS EACH MONTH TO WORLD WAR II VETERANS LIVING IN THE PHILIPPINES AND THE SURVIVORS.

DEO: I SEE . ANYWAY MR. JOHN SKELLEY SIR. AH MERON KA PA BANG TANNONG MR. SENATOR KAY MR. SKELLEY?

SJEE: WALA NA . THANK YOU VERY MUCH MR. SKELLEY. I HOPE WE CAN CONTACT YOU IN THE EVENTS THAT WE .. HAVE PROBLEMS THAT WE MIGHT ENCOUNTER REGARDING THE VETERANS.

SKELLEY: I JUST WANT TO SAY THAT WE ARE VERY PROUD TO ABLE TO SERVE WORLD WAR II VETERANS , WHO ARE ALL OF OUR HEROES . NO MATTER HOW MUCH THE AMOUNT WE COULD NEVER FULLY PAY BACK THE DEBT THAT WE OWE THEM . SO IT IS A REAL PRIVILEGE FOR ME TO GET A CHANCE TO SERVE THIS WHO HAVE SERVED AS SO WELL OVER THE YEARS. SO THANK YOU VERY MUCH.

SJEE: THANK YOU VERY MUCH AND REGARDS TO PRESIDENT BARRACK OBAMA.

SKELLEY: THANK YOU

DEO: MERON PA SIR AND AMBASSAOR KRISTIE KENNEY. ABA, PARANG DIPLOMAT MAGSALITA SI MR. SKELLEY. ALAM NIYA YUNG SENTIMIYENTO NATIN MGA PILIPINO KAYA SABI NIYA EH ISANG PRIBILEHIYO SA KANIYA ANG MAKAPAGLINGKOD SA ATING MGA KABABAYAN. MR. SKELLEY THANK YOU VERY MUCH.

DEO: BALIK TAYO SA ATING PROGRAMANG BOSES NG MASA..../ ANDIYAN NA BA SA ATIN LINYA SI COMELEC CHAIRMAN MELO?

SJEE: WALA PA ATA, SYANG EH PAG-UUSAPAN SANA NATIN NGAYON YUNG POLL AUTOMATION SA 2010 ELECTIONS. KUNG LAKAY, KUNG MAGKAKAROON NG ELEKSIYON AH.

DEO: ANO BA ANG INAANO NIYO SENATOR HA. PAG SINULONG BA ANG CHACHA WALA NG ELECTION?

SJEE: EH AKO NAMAN AY PAGKATALAGA PINILIT NG MALAKING BAHAY EH TALAGANG BAKA MAGAKAGULO. AYAW NAMAN NATIN NG GANUN.

SJEE: NASA LINYA NA BA? LA PA? EH MUKHANG PINIPILIT ATA NG ATING MGA KONGRESISTA NA MAGKAROON NG CHACHA THROUGH CONSTITUENT ASSEMBLY . EH GUSTO NILA I-BYPASS ANG SENADO. EH HINDI NAMAN PUWEDE YUN.

DEO: EH SA ATIN KONSTITUSYON EH VOTING SEPARATELY YAN. DIBA?

SJEE: YES, VOTING SEPARATELY. SIYEMPRE. EH KAHIT NGA ISANG MALIIT NA BATAS LANG EH, PAGDARAGDAG NG BARANGAY EH , TAWAG DITO, KAILANGAN NG CONCURRENCE NG SENADO.

DEO: AYAN ANYWAY MR. SENATOR. AYAN NEXT TIME. PAG NAKAUSAP NATIN NEXT WEEK SI CHAIRMAN MELO. ETO MUNA AN GATING TEXTLINE... TRIVIA

SJEE: AT WALA ATA SI CHAIRMAN MELO..

DEO: MUKHANG AYAW NA SUMAGOT SENATOR JINGGOY KASI ANG BALITA KANINA NUNG REPORTER NAMING SA COMELEC EH HINDI NA RAW MAHAHABOL YUNG POLL AUTOMATION.

SJEE: ANG UNANG MAGAGALIT NA SENADOR DIYAN EH SI SENATOR GORDON. YUN ANG KANIYANG PANUKALA.

DEO: NAKU PATAY KANG BATA KA

SJEE: PARA KO NG MARIRINIG NA MAG PI-PRIVILEGE SPEECH SI SENATOR GORDON.

DEO: AT MAIPAPATAWAG YUNG TAGA COMELEC. BABALIKAN NATIN ANG IBANG ISSUE PAGKATAPOS NG ILANG PAALALA.

NOTE: CHAIRMAN MELO CALLED UP AFTER THE SEGMENT. HE WAS APOLOGETIC TO SENATOR ESTRADA AS HIS LINE WAS HAVING PROBLEM WHILE AT CLARK AIRBASE, PAMPANGA.